Η Υπαπαντή είναι Δεσποτική και Θεομητορική εορτή της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Εορτάζεται η “προσφορά” του Ιησού στο Ναό, σαράντα μέρες μετά τη γέννησή Του από τη Θεοτόκο και τον Ιωσήφ.
Ο Μωσαϊκός νόμος πρόσταζε, τα πρωτότοκα αγόρια να εξαγιάζονται και να αφιερώνονται στο Ναό από τους γονείς.
Είναι “θείος θεσμός ο καθαρισμός” σύμφωνα με τον Απόστολο και Ευαγγελιστή Λουκά.
Η γυναίκα που θα γεννούσε αρσενικό παιδί, ήταν για 7 μέρες μέχρι την περιτομή αυστηρά ακάθαρτη και παρέμενε έτσι για άλλες 33 μέρες.
Η είσοδός της στο Ναό ήταν απαγορευτική, καθώς, και να πλησιάσει κάτι που ήταν ιερό.
Την τεσσαρακοστή μέρα προσέρχονταν οι γονείς στο Ναό, προσφέροντας ως θυσία ένα ολόκληρο αρνίο. Εάν ήταν φτωχοί κρατούσαν ένα ζεύγος τρυγόνια ή δύο μικρά περιστέρια.
Η Θεοτόκος, προσήλθε στο Ναό προκειμένου να τηρήσει τα του Μωσαϊκού Νόμου, εφαρμόζοντας τις προσταγές του κατά τον τύπο.
Η ουσία όμως του γεγονότος, είναι υπέρ φύσιν, διότι νικήθηκε το κατά φύσιν.
Η σύλληψη της Θεομήτορος ήταν “εκ Πνεύματος Αγίου”, άσπιλη, και το “τεχθέν ο Υιός του Θεού, αμίαντος και καθαρός”.
Ο Χριστός δεν γνώρισε την αμαρτία, “τον μη γνόντα ἀμαρτίαν ὑπέρ ἠμών ἀμαρτίαν ἐποίησεν” (Β Κορ. Ε 21), δηλαδή Εκείνος ο οποίος δεν γνώριζε την αμαρτία, άφησε ο Θεός να κατακριθεί για χάρη μας ως αμαρτωλός, έχοντας ανάγκη καθαρισμού, ανάγκη περιτομής στη σάρκα, ταπεινώνοντας τον εαυτό του, για να δώσει σε μας, δια μέσω του Αποστόλου των Εθνών, την πνευματική περιτομή, με την ενέργεια του Παναγίου Πνεύματος δια του Αγίου Βαπτίσματος, αναγέννηση του ανθρώπου από τα λάθη της αμαρτίας της σαρκός.
Το γνώρισμα του γνησίου ανθρώπου του Θεού δεν είναι άλλο από το ταπεινό φρόνημα και η υπακοή στην Εκκλησία της οποίας ο Χριστός είναι η Κεφαλή.
Η αποκάλυψη στον δίκαιο με φόβο Θεού γέρων Συμεών, ότι τα μάτια του θα αντικρύσουν τον Σωτήρα του κόσμου, εκπληρώνεται σε όλο της το μεγαλείο, αγκαλιάζοντας με τα ανήμπορα “γεροντικά του χέρια τον Αιώνιο Δημιουργό του Σύμπαντος κόσμου” και γεμάτος αγαλλίαση, ευχαριστία δοξολογία προς τον Ύψιστο, βεβαίωσε το γεγονός με την ώδη:
“Nῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα, κατὰ τὸ ῥῆμά σου ἐν εἰρήνῃ, ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου,
ὃ ἡτοίμασας κατὰ πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν,
φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν καὶ δόξαν λαοῦ σου ᾿Ισραήλ”. (Λουκ.Β 29:32)
«Τώρα, Κύριε, μπορείς να με πάρεις ειρηνικά, όπως μου υποσχέθηκες, διότι είδαν τα μάτια μου το Σωτήρα, που είναι φως για να φανερωθεί στα έθνη και δόξα του λαού σου του Ισραήλ».
Μέσα σε αυτό το μεγαλείο, η Θεοτόκος εκπροσωπεί όλες τις μητέρες του κόσμου που κρύβουν στα μητρικά τους σπλάχνα την αγάπη και τον πόνο για τα παιδιά τους.
Η ύπαρξή της όμως σηματοδοτεί μέσα στην πορεία του γίγνεσθε ένα ρόλο μοναδικό, ξεχωριστό, τέλειο για την πορεία της ανθρωπότητας.
Θα έρθει η μέρα, βεβαίωνε προφητεύοντας ο δίκαιος Συμεών, κατά την οποία θα διαπεράσει και θα σχίσει την καρδιά σου βαθύς, οξύς και διαπεραστικός πόνος, όπως το κοφτερό νυστέρι του χειρουργού που εισέρχεται στο σώμα.
Οι συκοφαντίες, οι ατιμώσεις και ο Σταυρικός θάνατος κατά του Ιησού, ήταν οι ρομφαίες στην καρδιά της Θεοτόκου.
Εκείνη έγινε η ουράνια κλίμαξ για να κατέβει σε εμάς ο Θεός και να λάβει την ασθενική μας φύση, ώστε ο ανθρώπινος νους να θεωρεί τον Θεό.
“ιδού ούτος κείται ουκ εις πτώσιν, αλλ’ εις ανάστασιν πολλών εν τω Ισραήλ· διά τι δε και λέγεις σημείον αντιλεγόμενον…” (Λουκ.Β 34-35)
Η Υπαπαντή του Χριστού τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 2 Φεβρουαρίου.